Zanim pójdziesz… do prawnika
Ostatni wpis stanowił swoisty „pomocnik”, który powinien ułatwić Wam (choć trochę) proces poszukiwania adwokata. W jego toku, w gąszczu informacji, możecie jednak znaleźć także namiary na „kancelarię prawną”, „prawnika”, „doradcę prawnego”. Jeżeli zastanawiacie się, z czyich usług skorzystać, to koniecznie poznajcie kilka faktów w tym temacie.
Kim jest prawnik?
Najpierw zacznijmy od ustalenia, kto kryje się za hasłem „prawnik”. W tym celu sięgamy po proste rozwiązanie, a mianowicie: zerkamy do słownika. Według Wielkiego Słownika Języka Polskiego* „prawnik„:
to specjalista w dziedzinie prawa.
* – red. nauk. P. Żmigrodzki, Wielki Słownik Języka Polskiego, https://wsjp.pl/haslo/podglad/18797/prawnik [dostęp: 28.08.2023 r.]
W praktyce często mówiąc „prawnik” mamy na myśli osobę, która ukończyła studia na kierunku „prawo”.
Dlatego, o każdym adwokacie, radcy prawnym możemy powiedzieć, że jest prawnikiem.
Jednak nie o każdym prawniku możemy powiedzieć, że jest adwokatem lub radcą prawnym. Dzieje się tak nie tylko dlatego, że „prawnik” jest pojęciem zdecydowanie szerszym (prawnikiem jest także sędzia, notariusz itd.).
Otóż w Polsce zawody takie jak: “prawnik”, “doradca prawny”, nie są uregulowane, a “pomoc prawna” czy “kancelaria prawna” nie są zarezerwowane wyłącznie dla absolwentów studiów prawniczych. W rezultacie możecie udać się do kancelarii prawnej i … nie zastać w niej osoby, która ukończyła prawo.
Po co Wam ta wiedza?
Przede wszystkim po to, aby być świadomym tego, co kryje się za danymi pojęciami, hasłami. Powinniście wiedzieć, czego możecie się spodziewać, a na co liczyć nie możecie.
PRZEPISY REGULUJĄ DZIAŁALNOŚĆ ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH
W przeciwieństwie do zawodu „prawnika” czy „doradcy prawnego”, działalność adwokatów i radców prawnych została specjalnie uregulowana przez przepisy. Osoby te muszą spełnić określone wymagania, aby móc posługiwać się tytułem zawodowym. I tak, mamy Ustawę Prawo o adwokaturze i Ustawę o radcach prawnych, ale nie tylko. Adwokaci i radcowie prawni „pojawiają się” w kodeksach, mają też wewnętrzne przepisy. Wszystko możecie przeczytać, sprawdzić.
TAJEMNICA ZAWODOWA, TAJEMNICA OBROŃCZA
Gdy natomiast chcecie umówić się na poradę prawną, musicie wiedzieć, że podczas jej przebiegu nie „tylko” opowiadacie o tym, co Was spotkało, co Was nurtuje. Nie obędzie się bez pytań, czasami także dotyczących kwestii intymnych. Wówczas powinniście odpowiadać szczerze i nie ukrywać tego, co istotne w sprawie. To właśnie szczerość, zaufanie, stanowią jedne z fundamentów współpracy. Budowaniu takiej atmosfery sprzyja poczucie, że powiernik naszej tajemnicy jest zobowiązany do jej zachowania, a sądy i inne organy obowiązane do jej respektowania.
Zarówno adwokat, jak i radca prawny mają obowiązek przestrzegania tajemnicy zawodowej. Na zasadach uregulowanych w przepisach prawa, zarówno sądy, jak i inne organy (np. Policja) muszą się z nią liczyć.
UBEZPIECZENIE OD ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNOPRAWNEJ
Decydując się na konsultację prawną, zdecydowanie dobrze mieć pewność, że w przypadku, gdy nasz doradca źle nas poinstruuje i poniesiemy szkodę, ten będzie wypłacalny, aby szkodę pokryć. Trochę jak w przypadku samochodów, gdy kierowca spowoduje stłuczkę, poszkodowany może zwrócić się do ubezpieczyciela o wypłatę całości odszkodowania, bez względu na sytuację materialną sprawcy.
Adwokaci i radcowie prawni podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy świadczeniu Tobie pomocy prawnej. Obowiązek taki ma rangę ustawową.
PODMIOT, DO KTÓREGO MOŻESZ SIĘ ZWRÓCIĆ, ABY AKTYWNIE WŁĄCZYŁ SIĘ WE WSPÓŁPRACĘ
Gdy w relacji z naszym reprezentantem coś pójdzie „nie tak”, warto mieć możliwość zwrócenia się do podmiotu, który aktywnie włączy się we współpracę i zyskać swego rodzaju dodatkowe „wsparcie reklamacyjne”.
W przypadku adwokatów i radców prawnych, każdy z nich należy do swojego samorządu zawodowego i podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej. I tak, za swoje błędy, adwokat może zostać nawet pozbawiony prawa wykonywania zawodu, a gdy, np. zostanie zawieszony, właściwy samorząd wyznaczy jego zastępcę.
REPREZENTACJA PRZED SĄDEM
Poszukując pomocy prawnej trzeba mieć rozeznanie, czy dana osoba będzie mogła pomóc Wam na sali rozpraw, jako pełnomocnik bądź obrońca. Przykładowo, w postępowaniu karnym, obowiązuje art. 82 k.p.k. Przewiduje on, że obrońcą może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju adwokatury lub ustawy o radcach prawnych.
Adwokaci i część radców prawnych, mogą pełnić rolę obrońcy. Pozwala to na kontynuację współpracy, gdy po poradzie prawnej, chcecie, aby reprezentowali Wasze interesy w procesie karnym. Taka relacja, już od samego początku, objęta jest tajemnicą obrończą.
MOŻLIWOŚĆ SZYBKIEJ WERYFIKACJI
Oba samorządy zawodowe prowadzą powszechnie dostępne rejestry. Możecie wpisać dane konkretnej osoby i sprawdzić, czy rzeczywiście posiada tytuł zawodowy, czy osoba ta czynnie wykonuje zawód, czy nie została zawieszona.
- Adwokatów sprawdzicie na stronie: www.rejestradwokatow.pl
- Radców prawnych zweryfikujecie na: www.rejestrradcow.pl
Podsumowanie
Tym wpisem chciałam unaocznić Wam różnice pomiędzy pojęciami, na które możecie natknąć się podczas poszukiwania pomocy prawnej. Poza ograniczeniami wynikającymi z ustaw (np. tego, kto może być Waszym obrońcą, kto może wnieść kasację), macie w zakresie korzystania z takiej pomocy pełną dowolność. Warto natomiast, abyście mieli świadomość, co wiąże się z określonym wyborem.
Tekst nie stanowi pomocy prawnej. Ta ma charakter zindywidualizowany oraz podlega tajemnicy adwokackiej. Jeżeli potrzebujecie pomocy, skontaktujcie się z adwokatem.
